BİYOMEDİKAL ENSTRÜMANTASYON
Enstrümantasyon Nedir?
Nicel (veya bazı zamanlar nitel) miktar ölçmek için kullanılan cihazlara Enstrümanlar (Instruments), işleme de Enstrümantasyon adı verilir.
Biyomedikal Enstrümantasyon Nedir?
Bütün biyomedikal cihazlar, hastadan belli bir fiziksel büyüklüğün miktarını ölçer.
Nicel sonuçlar verir.
Biyomedikal Enstrümantasyon sistemini aşağıdaki görselden inceleyebilirsiniz:
Önemli Enstrümantasyon Terimleri
- Hassasiyet: Girişin küçük değişimlerinde çıkışta değişimin ölçülebilmesidir. Algılayıcının hassasiyeti, o algılayıcının çıkış karakterteristiğine ait eğrinin eğimidir. Bir başka deyişle ne kadar küçük bir değişimi ölçebildiğinin ölçüsüdür.
- Hassasiyet Hatası: İdeal karakteristik eğriden sapma olarak tanımlanır.
- Ölçüm Aralığı: Algılayıcının cevap verebildiği etkinin minimum ve maksimum değerlerdir.
- Dinamik Ölçüm Aralığı: Algılayıcının cevap verebildiği minimumdan maksimuma kadar olan toplam alandır.
- Kararlılık: Aynı giriş için her ölçümde aynı sonucu vermesi
- Doğruluk: Gerçek değer ile Ölçülen değer (Gerçek değerÖlçülen değer) arasındaki fark.
- Lineerlik: Ölçüm aralığının bütün değerlerinde doğru çıkış vermesi.
- Çözünürlük: Doğru sonuç alınabilen en küçük değişim aralığı.
- Doğrusallık: -Bir algılayıcının doğrusallığı, algılayıcının ölçülen eğrisinin ideal eğriden ne kadar saptığıyla bağlantılı bir ifade ile tanımlanır.
- Tekrarlanabilirlik: Aynı giriş değerlerinde hep aynı çıkış sonuçlarını vermesidir.
- Sıfır Kalibrasyonu: Girişin herhangi bir değerinde çıkışın “0” yapılabilmesidir.
- Lineerlik Kalibrasyonu: Ölçülecek sinyalin bütün çalışma aralığında kalibrasyon yapılabilmesidir.
- Histerisis: Bir algılayıcı, değişim yönü ne olursa olsun giriş parametresindeki değişimleri tam olarak takip edebilmelidir.
- Sensör: Fiziksel bir büyüklüğü ölçebilen biyoelektriksel, biyokimyasal ve biyofiziksel değişkenleri hissedebilen elektronik devre elemanlarıdır.
- Transducer: Belli bir fiziksel büyüklüğü ölçen ve bu büyüklüğü başka bir fiziksel büyüklüğe dönüştüren elektronik devre elemanlarıdır.
- Aktuatör: Fiziksel bir olay yaratarak fiziksel bir büyüklüğü ölçen elektronik devre elemanlarıdır.
Biyomedikal Cihazın Performansı
- Lineer olmalıdır (doğru orantılı).
- Duyarlılığı yüksek olmalıdır.
- Cevap süreleri kısa olmalıdır (termometre-uzun, PTCorta, fototransistör-kısa).
- Doğruluğu yüksek olmalıdır(1000. ölçümde de 1. ölçümdeki değeri vermeli).
- Hafızalı olmalıdır (eski haline dönebilmelidir).
- Sıfır kalibrasyonu yapılabilmelidir (giriş “0” iken çıkış “0” yapılabilmelidir).
Biyomedikal Enstrümantasyon Ölçme Yöntemleri
- Direct / Indirect
- Invasive / noninvasive
- Contact / Remote
- Sense / Actuate
- Gerçek – zamanlı / İstatiksel
Sitemizden daha fazla yazı okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
KAYNAKÇA:
- Biomedical Engineering Handbook
- http://kisi.deu.edu.tr//erhan.cem/biyomedikal/1-introduction.pdf
- https://slideplayer.biz.tr/slide/11150091/
