TIBBİ CİHAZLARIN SINIFLANDIRILMASI

Tıbbi Cihazların Sınıflandırılması

İçindekiler

Yazımızda tıbbi cihazların sınıflandırılmasını inceleyeceğiz. Kısa örnekler vereceğiz ve ilerleyen süreçte her başlığı ayrıntılı bir şekilde anlatacağız. Genel olarak tıbbi cihaz ve aletleri aşağıdaki gibi temel bir sınıflandırma yapmak mümkündür:

1. Tıbbi Görüntüleme Sistemleri:

Radyografi Cihazları: X-ışınları kullanılarak görüntüleme yapan cihazlardır.

Röntgen, anjiyografi, floroskopi, C kollu floroskopi, mobil röntgen cihazı gibi örnekler verilebilir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme: Temeli, çok güçlü mıknatıs bir alan yolu ile insan dokusundaki hidrojen moleküllerini polarize ederek ve uyararak algılanabilir bir sinyal oluşturmalarınını sağlamaya ve bu sinyalleri yakalayarak görüntü elde etmeye dayanır.

Nükleer Tıp: Hem görüntülemede, hem de tedavide kullanılmaktadır. İzotopların belli özelliklerini ve radyoaktif maddelerden yayılan parçacıkları kullanarak bu işlevler gerçekleştirilir.

SPECT, PET ve Gama kameralar örnek olarak verilebilir.

Tomografi (BT ya da CT): Vücudun herhangi bir yerinden geçen düzlemi görüntüleyen bir görüntüleme cihazıdır.

Ultrason: Ultrason cihazı (ultrasound=duyma frekansının üzeri), megahertz seviyesinde bir ses dalgasının dokuya gönderilip, geri gelen yankılardan görüntü oluşturmaya yarayan bir tekniktir.

Ekokardiyografi: Ultrason cihazı kalp görüntülemede kullanıldığında ekokardiyografi olarak anlandırılmaktadır. Ekokardiyografi, kalbin detaylı incelenmesinde, odacıklarının, kapakçıkların ve kalbin genel fonksiyonlarının değerlendirilmesinde çok yararlı bilgiler vermektedir. Tüm bu detayların görüntülenmesi için 2D, 3D ve Doppler görüntüleme teknikleri kullanılır.

2. Ameliyathane ve Solunum Cihazları:

Temel olarak aşağıdaki cihazların bulunduğunu söyleyebiliriz.

Defibrilatör: Kalp kaslarının fibrilasyona girerek rastgele kasıldıkları dolayısıyla kalbin kan pompalama görevini yapamadığı anda kalbe elektrik şoku vererek kasılmaların tekrar düzenli hâle getirilmesi maksadıyla kullanılır.

Elektrocerrahi (Elektrokoter) Cihazı: Dokuyu kesmek ve kanayan damarları dağlamak için gerekli radyo frekanslı AC enerjiyi üreten cihazlardır. Bu cihazlar, mucidinden dolayı genellikle Bovies diye adlandırılır.

Emme Aparatı: Hastanın vücudundaki, ağzındaki veya yarasındaki kanı ve mukusu uzaklaştırmaya yarayan bir alettir. Emme aleti genellikle emilen sıvıların toplandığı bir kavanoza sahiptir fakat kendi kompresörü ile veya
ameliyathanede bulunan bir vakum portu kullanılarak çalıştırılabilir.

Anestezi Makineleri: Hastaya anestezik gazın ve oksijenin verilmesini denetleyen bir cihazdır. Bu cihazlar üzerinde çalışmak, anestezi alanında uzman olmadıkça, akıllıca bir hareket değildir. Çok karmaşık bir yapıya sahip olmasa da arıza yapması durumunda çok ciddi sorunlara yol açabilir.

Solunum Cihazları (Ventilatörler): Ameliyat sırasında hastayı suni olarak solutmak amacıyla kullanılır. Solunum cihazı akciğere hava giriş ve çıkışına yardım amacıyla hava ve oksijeni gerekli oranlarda karıştırarak özel hortumlar yardımıyla hastaya ulaştırır.

Bunların dışında da amelitahanelerde bulunması gereken birkaç cihaz ve alet var. İlerleyen süreçte detaylı bir şekilde yazacağız.

3. Biyokimya, Moleküler Biyoloji, Hematoloji, Genetik ve Mikrobiyoloji Cihazları:

Otoanalizör: Kan, serum, plazma, idrar gibi biyolojik maddelerin içinde bulunan organik ve inorganik maddeleri çeşitli parametreler kullanarak otomatik olarak analiz eden cihazlara otoanalizör denir

Kan Analiz Cihazları: Kan sayım cihazları birim kan hacmindeki kırmızı yada beyaz kan hücrelerini ölçen cihazlardır.

Santrifüj Cihazları: Ağırlıkları farklı maddelerin (kan ve değişik solüsyonlar) yer çekimine bağlı olarak deney tüplerini yüksek hızla döndürerek ayrışmasını sağlayan laboratuvar aletidir.

Kan ve Kan Ürünleri Saklama Cihazları, Aferez Cihazları

Otomatik Sekans Cihazları, PZR( Polimeraz Zincir Reaksiyonu) Cihazları, DNA Çipleri Okuma ve Değerlendirme Üniteleri

Hücre Ayırıcıları (Cell Separator), Akım Sitometri Cihazları

4. Biyolojik Sinyal İzleme Cihazları:

EKG Cihazları: Kalp kasının ve sinirsel iletim sisteminin çalışmasını incelemek üzere kalpte meydana gelen elektriksel faaliyetin kaydedilmesidir.

Hasta başı Monitörler: Hayati parametleri (ekg, spo2 vs..) takip etmek amacıyla hastabaşında, yoğun bakımlarda ve ameliyathanelerde bulunan cihazdır.

Oksijen Saturasyonu Cihazları: Pulse oksimetre, kandaki oksijen saturasyonunu ve nabzı en kolay ve hızlı şekilde ölçebilen, ayrıca kayıt atına alabilen bir cihazdır.

EMG: EMG veya elektromiyografi, sinir ve çizgili kasların elektrik potansiyelinin incelenmesine dayanan bir nörolojik tetkik yöntemidir.

ERG: Retinanın fonksiyonunun normal olup olmadığını elektrofizyolojik testler ile değerlendirebiliriz. Başlıca elektroretinografi (ERG) ve Elektrookülografi (EOG) testleri olmak üzere, karanlık adaptometrisi ve renkli görme testi de elektrofizyolojik testlerdendir. Görsel uyarılmış potansiyel (VEP) testi görsel bir uyarı sonrasında beyinde oluşan elektrik sinyallerini kaydeder.

Defibrilatör/monitörler: Defibrilatörün tanımını ameliyathane cihazları içerisinde yapmıştık.

5. Radyoterapi Sistemleri

linacphoto3 1 — Linac , Lineer Akseleratör, Doğrusal Hızlandırıcı

Lineer Akseleratör: Hastanelerin onkoloji bölümünde bulunan,kanser tedavisinde kullanılan ve hastaya X-ışını yollamak suretiyle bunu gerçekleştiren bir cihazdır. Tıbbi görüntüleme cihazlarından (MR, CT, vb.) alınan görüntüler vasıtasıyla, çevredeki sağlıklı dokulara zarar vermeden sadece kanserli hücrelere yüksek dozda radyoaktif ışın uygulayan external tedavi cihazıdır.

Co-60 teleterapi cihazları: CO-60 radyoaktif kaynağı barındıran bir teleterapi cihazıdır. İyileştirme için gerekli olan Gamma radyasyonu bu cihaz tarafından üretilir.

Brakiterapi Sistemleri (intrakaviter): Kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi tekniklerinden biri olup radyoaktif kaynaklar tümörün içine veya hemen yakınındaki boşluklara yerleştirilerek uygulanır.

Simulatörler 214

6. Fizik Tedavi Cihazları

Koşu / Yürüme Bantları: Koşu bandı, özellikle kapalı ortamlarda koşmayı sağlamak amacıyla yapılmış bir çeşit spor aletidir. Otellerde, fitness salonlarında, vücut geliştirme salonlarında ve tatil köylerinde sıkça kullanılan bir alettir.

Egsersiz Bisikletleri: Kondisyon bisikletleri aslında zayıflama bisikleti ile aynı manada kullanılmaktadır.

Traksiyon Cihazları: İlk yardım ve ortopedik müdahale araçlarıdır.

İzokinetik Test Sistemleri

Banyo (Su, Parafin) Cihazları

Tens cihazları

Kısa Dalga tedavi cihazları

7. Optik Tıbbi Cihazlar

Endoskoplar (Gastroskop, Kolonoskop vb.)

Teleskoplar

Mikroskoplar (elektron, laboratuvar, ameliyat, muayene)

Işık Kaynakları (soğuk ışık kaynakları)

Otoskop ve Oftalmoskoplar

Lazer cihazları

8. Sterilizatör ve Etüv Cihazları

Buharlı Sterilizatörler (Otoklav)

Kuru Hava Sterilizatörleri (Etüv)

Gaz (EO, Hidrojen peroksit, formaldehit) Sterilizatörleri

9. Diş, KBB ve Göz Üniteleri

10. Ses ve İşitme Cihazları:

Odyometre, Empedansmetre gibi örnekler verilebilir.

11. Mekanik Cihazlar ve Cerrahi Aletler

12. Tıbbi Gaz Sistemleri

13. Hemodiyaliz Cihazları, Su Sistemleri (Deiyonize, Distile, Revers Ozmoz)

14. Tek Kullanımlık Sarf Malzemeleri

15. Protez ve Ortezler

Tıbbi cihazların sınıflandırması genel olarak bu şekilde. Tıbbi cihaz sektörünün ve biyomedikal mühendisliğinin ne kadar geniş bir alan olduğunu yazımız ile birlikte bir kere daha görmüş olduk. Ekipteki tüm arkadaşlarım ile birlikte ilerleyen zamanlarda buradaki tüm cihazlar hakkında bilgi vereceğiz. Takipte kalmanız dileğiyle hoşça kalın.

Daha fazla yazı okumak için: https://lifeofmedical.com/blog

KAYNAKÇA