Günümüzde ilerleyen teknoloji ile eş zamanlı olarak tıp teknolojilerinde de önemli gelişmeler olmuştur. Bunlardan biri de şüphesiz ki, son zamanlarda Robotik Yöntemler üzerine gelişimde olan Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon alanıdır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyona tabi süreçte bireyler, aileler, diğer bakıcılar, terapistler ve hekimlerle birlikte çalışarak, klinik açıdan etkili olan ve pratik, günlük faydalar sunan hizmetler uygulanır.
Robotik rehabilitasyon ise hareket engelli bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve kaybettiği fonksiyonların yeniden kazanımını sağlamak, bireylere aktivite kazandırıp sosyal boyutlarda olumlu etkiler oluşturmak gibi amaçlarla uygulanır. Fizyoterapist ve Uzmanlarca uygulanan bu tedavi türünde kullanılan araçlar, amaca ve hedefe özgün olarak seçilir. Hastanın mevcut durumuna göre tedavi planı yapılır. Bu uygulama tedaviye ivme kazandırmak amacıyla, yine amaç doğrultusunda farklı cihaz ve yöntemlerle kombine edilebilir.
Özellikle beyin omurilik hastalıklarında robotik cihazlar ve sanal gerçekliğin entegre edilmesiyle robotik rehabilitasyon teknikleri ortaya çıkmıştır. Eklem hastalıklarında ise gerek kas güçlendirilmesi gerek eklem korunması açısından ölçme, değerlendirme ve buna göre uygun tedavi programları yapılmasına imkan sağlayan teknolojik cihazlar geliştirilmiştir.
Bu robotik ve teknolojik cihazlar, klasik fiziksel tıp ve rehabilitasyon yöntemleri ile uygun şekilde ve beraber kullanıldığında daha iyi klinik sonuçlara ulaşılması sağlanmıştır. Erken dönemde klasik rehabilitasyon yaklaşımlarına ilave olarak robotik yürüme ve dik duruş sağlayan yatak ile rehabilitasyon süreci desteklenir. İlerleyen dönemlerde ise ileri düzey yürüme robotu ve el kol robotu kullanılır.
Robotik Rehabilitasyon Hangi Hastalıklarda Faydalıdır?
- Nörolojik Hasarlar
- Parkinson Hastalığı
- Ortopedik nedenli yürüme ve el kol kullanım yetersizlikleri
- Diğer Nörolojik Hastalıklar
- Beyin Hastalıkları (tümör, ameliyat vs…)
- Medulla Spinalis (omurilik) Hasarı
- İnme- felç
- Beyin damar tıkanıklığı %85
- Beyin Kanması %15
- MS (multiple skleroz)
- Geriatrik (yaşlılığa bağlı) yürüme denge bozuklukları
İNME- BEYİN FELCİ – FELÇ
İnme ve buna bağlı olarak gelişen felç, beyin damar tıkanıklıkları ya da damar dışına yönelik gelişen kanamaların oluşturduğu tablodur. Beynin kan akımının bozulmasına bağlı olarak inme geçiren hastaların beyin hücrelerinde geri dönüşü olmayan hasarlar meydana gelebilir.
Beyinde etkilenen bölgeye göre felcin genel belirtileri şöyledir;
- El, kol ve bacaklarda hareket kaybı yani felç,
- Yürüme ve denge bozukluğu,
- İstenmeyen kasılma ve spazmlar,
- Konuşma ve anlama bozukluğu ya da kaybı,
- Hafıza bozukluğu
BEYİN HASARI
Trafik kazası, düşme, darp, ateşli silah yaralanması ve çeşitli sportif aktiviteler sonucu, hafif geçici şuur bulanıklığından tam beyin hasarına kadar varabilen sonuçlar oluşabilir.
Beyin hasarı;
- Bilinç bozukluğu ve anlama güçlüğü,
- Konuşma bozukluğu,
- Uyku bozukluğu,
- Kusma ve yutma bozukluğu,
- El kol kullanım bozukluğu,
- Yürüme – denge bozukluğu,
- Felç ve yatağa bağımlılık gibi belirtilerle kendini göstermektedir.
OMURİLİK YARALANMASI
Denize balıklama atlama, düşme, çarpma-ezilme, trafik kazası, tümör ve çoklu travma gibi nedenlerle omuriliğin zarar görmesine bağlı klinik durumdur.
El, kol ve bacaklara giden sinir liflerinde yaralanmalara neden olur. Sonuçta hastada el kol ve bacaklarda kısmi güçsüzlükten felce kadar klinik sonuçlar oluşabilir. Bunların en önemlisi hastanın yürüme kabiliyetini yitirmesidir. Yaralanma, boyun gibi daha yukarı seviyelerde olduğunda el-kol fonksiyonları da bozulacağı için hastanın beslenme ve giyinme gibi günlük yaşam aktiviteleri de ortadan kalkar.
Omurilik yaralanması durumlarında erken tıbbi veya cerrahi tedaviden hemen sonra başlanan kapsamlı rehabilitasyon uygulamaları sayesinde hastanın fonksiyon kayıplarının en aza indirilmesi ve mümkünse tekrar sağlıklı yaşam aktivitelerine dönmesinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Bu alanda hastanın vücudunun en iyi şekilde korunması, yakın gelecekteki ev tipi robotik uygulamalarla hastanın bağımsızlığa kavuşması için ön hazırlık yapılabilir.
Multiple Skleroz (MS), beyin ve omurilikteki beyaz maddenin hastalığıdır. Beyin omurilikte plaklar şeklinde tespit edilen hasarlı bölgeler sinir iletimini bloke ederek çeşitli şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olur. Özellikle kol ve bacaklarda uyuşma, karıncalanma, denge bozukluğu, güçsüzlük ve kas sertleşmeleri görülebilir. Bu durumlarda yürüme fonksiyonlarını korumak, aşırı kasılmaları engellemek ve dengeyi güçlendirerek düşmeleri önlemek amacıyla hastanın durumuna göre çeşitli rehabilitasyon uygulamaları yapılır.
