Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi : 5 Temel İhtiyaç
Değerli Life of Medical takipçileri bugünkü yazımda sizlere motivasyon alanında Maslow’un ihtiyaçlar teorisinden bahsedeceğim.
Teoriye göre her insanı aynı şekilde motive edemeyiz. İnsanları motive edebilmenin en önemli unsuru, onların ihtiyaçlarını bilmektir. Maslow bu ihtiyaçları 5 gruba gruba ayırmıştır.
Bunlar:
1-Fizyolojik İhtiyaçlar: İnsanların hayatını sürdürebilmesi için gerekli olan ihtiyaçlardır. Bu ihtiyaç kategorisine yemek yeme, içmek, uyumak nefes almak gibi örnekler verilebilir. Bunlar zorunlu ihtiyaçlardır.
2-Güven İhtiyacı: Burada her türlü güvenlik ihtiyacı söz konusudur. Gelecek güvencesi, iş güvencesi, barınma, hastalıktan korunma gibi örnekler verilebilir.
3-Sosyal İhtiyaçlar: Fizyolojik ihtiyaçlar ve güven ihtiyacının tatmininden sonra, sosyal ihtiyaçlar devreye girer. Bir grubun parçası olmak, birlik beraberlik, aidiyet gibi ihtiyaçlardır. Bu ihtiyaçlar karşılanmadığı müddetçe kişiler kendilerini yalnız ve terkedilmiş hissedecektir.
4-Saygı İhtiyacı: Saygı ihtiyacı önceki düzeyler yeterli derecede doyurulduktan sonra ihtiyaç olunan düzeydir. Bu düzey, kişinin çevresinden saygı görmesi ve kendisine güvenmesiyle ortaya çıkan istektir. Bu düzeyde iki aşama vardır. Kişi hem kendisine güven duyar aynı zamanda da etrafı tarafından saygı duyulan biri olarak görülmek ister. Maslow burada kişinin kendisine duyduğu özsaygı ve benlik durumlarına dikkat çekmektedir. Çünkü sadece dış faktörlerin kişinin kendisine saygı duymada yeterli olmadığını dile getirmektedir.
5-Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı: Maslow, kendini gerçekleştirme ve büyüme gereksinmesi üzerine yaptığı çalışmalarda, kendini gerçekleştirme sürecine giren insanların, ortalama insanlardan daha farklı özellikler taşıdığını ifade etmektedir. Bu insanlar psikolojik açıdan sağlıklıdırlar. Psikolojik açıdan sağlıklı olmanın ne anlama geldiğinin tam ve kesin bir tanımı yoktur.
Peki Maslow’un bahsettiği beşinci basamağa çıkmak için neler yapmalıyız?
- Vizyon Oluşturun: “Ben gelecekte ne olmak istiyorum, on yıl sonra kendimi nasıl bir insan olarak görmek istiyorum?.. Kafamda kendimle ilgili canlandırdığım resim ne?” Tüm bu sorular gerek iş yaşantısı, gerek aile yaşantısı, gerekse sosyal yaşantı için ayrı ayrı yanıtlanmalıdır. Bu aşama tamamlandıktan sonra ikinci aşama devreye giriyor.
- Misyonunuzu Tanımlayın: “Bunları niçin yapıyorum?” sorusunun yanıtını bulmanız gerekir. Misyonunuz size ilham veren güçtür.
- Öz Değerleriniz: Vizyonunuzu gerçekleştirmeniz için izlemeniz gereken rotadır. Öz değerlere bakmak gerekir. Dürüstlük, ahlak, doğruluk, sevgi gibi.
- Hedef Belirleyin: Vizyonunuza ulaşıp ulaşmadığınızı ya da yaklaşıp yaklaşmadığınızı nasıl ölçeceksiniz? Bunun için kısa, orta ve uzun vadeli hedefler koymanız gerekir. Bu hedefler; somut, ölçülebilir, mukayese edilebilir, belirli bir zaman dilimi ve iddialılık gibi kriterleri taşımalıdır. Başarılı olmak veya iyi yaşamak bir hedef olamaz. İyi yaşamak veya başarılı olmak için yukarıdaki kriterleri mutlaka tanımlamak gerekir.
- Planlayın: Kısa, ortave uzun vadeli hedeflere nasıl ulaşılabileceğinin tanımlanması gerekir.Bunu günlük, haftalık ve aylık bazlarda düşünmek gerekir.
- Eylem Planı: Sadece hayal kurmanız yetmez. Hemen harekete geçmeniz gerekir. Harekete geçebilmek için de yukarıdaki kriterlerin tamamlanmış olması gerekir.
