Alerji Nedir ve Neden Olur?
Bağışıklık sistemimiz, çevremizde bulunan ve vücudumuza burun, nefes yolları, bağırsaklar ve deriden giren yabancı ve zararlı maddelere karşı vücudumuzu korumak için çeşitli reaksiyonlar verir. Bu reaksiyonlarla, bağışıklık sistemi hücreleri zararlı maddeleri ortadan kaldırır yada vücuda girmelerini engeller. Alerjide ise bağışıklık sistemi normalde vücut için zararlı olmayan maddelere karşı, bundan bir miktar farklı; ancak vücut için zararlı olan aşırı bir reaksiyon verir.
Sağlıklı insanlarda savunma sisteminin elemanları arasında fizyolojik ve fonksiyonel bir denge söz konusudur, fakat alerjik hastalarda bu denge bozulmuştur. Genetik mekanizmalar tam olarak henüz açıklanamamış olmasına rağmen alerjik hastalıklar ailesel eğilim göstermektedirler. Genetik faktörlerin ve spesifik (alerjenler) veya nonspesifik (sigara kullanımı, enfeksiyonlar, egzersiz, psikolojik durum, farklı tedavi protokolleri, vs.) çevresel faktörlerin zamanla bir araya gelmesiyle hastalık oluşmaktadır.
Alerji Belirtileri Nelerdir?
Alerji belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. Alerjinin şiddeti de belirtiler üzerinde etkilidir. Kaşıntı, burun tıkanıklığı, sık hapşırma, boğazda ve dilde ödem, kronik öksürük, nefes darlığı veya hırıltı, vücutta döküntü veya şişlik belirtiler arasında sayılabilir.
Bahar Alerjisi ve Polen Alerjisi Nedir? Nasıl Oluşur?
Bahar mevsiminin gelmesi ile birlikte tabiat canlanır ve polenler ortaya çıkar. Polenler ise duyarlı insanlar için alerjendir. Polen alerjisi alerjik rinit, göz alerjisi ve astım olarak kendini gösterir. Bu hastaların bulguları baharın gelmesi ile birlikte şiddetlenir. Sık hapşırma, burun tıkanıklığı, gözlerde yaşarma ve kaşıntı, öksürük, hırıltı ve hatta nefes darlığı görülen belirtiler arasındadır. Tedavisi antihistaminikler, kortizon içeren burun spreyleri veya solunum yolu ile alınan ilaçlar, nefes rahatlatıcı ilaçlar ile yapılır. Şiddetli, inatçı vakalarda immunoterapi de yapılabilir.
Bebeklerde Alerji Olur mu?
Bebeklerde solunum yolu alerjileri; burun tıkanıklığı, hırıltılı solunum, tekrarlayan veya geçmeyen öksürük atakları şeklinde kendini gösterebilir. Ek besine alıştırma döneminde bazı bebeklerde gıda alerjisi görülebilir. Bu bebeklerde aşırı gaz, karın şişliği, ishal veya kabızlık, dışkıda kan görülmesi, deride kızarıklık veya egzama şeklinde belirtiler görülebilir.
Bebeklerde inek sütü alerjisi de olabilir İnek sütü alerjisi belirtileri doğumla birlikte başlayabilir. Belirtiler sıklıkla yukarıda saydıklarımız gibidir. Tedavide annenin ve bebeğin diyetinden inek sütünün uzaklaştırılması esastır. İlerleyen yaşlarda bu alerji türü kendiliğinden düzelebilir.
Alerjik Rinit Nedir?
Rinit burun iltihabı demektir. Alerjik rinit ise değişik alerjenler nedeni ile burunda iltihabi belirtilerin oluşmasıdır. Bebeklikten yaşlılığa kadar her yaşta görülebilir. Bahar aylarında bulgularda artış olur. Alerjik rinitli hastalarda burun akması, burun kaşıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, genizde kaşıntı gözlenebilir.
Alerjik rinit saman nezlesi olarak da adlandırılır. Alerjik rinit ile birlikte atopik dermatit, egzema ve astım görülebilir. İnsanın yaşam konforunu büyük ölçüde düşüren hastalıklar arasındadır. Sıklıkla uyku bozukluklarına ve horlamaya neden olabilir. Çocuklarda konsantrasyon bozuklukları olabilir.
Alerjik rinit nezleden diğer enfeksiyon belirtilerinin olmaması ile ayrılır. Alerjik rinit tanısı öncelikle hastanın hikayesi ile konur. Daha sonra alerji testleri yapılır. Tedavisinde alerji ilaçları ve kortizon kullanılabilir. Hastanın polenlerden korunması da önemlidir. Gerekli durumlarda hastalara aşı da yapılabilir.
Alerjik astım nedir?
Astım hava yollarının kronik inflamasyonudur. Tıpkı polen alerjisinde olduğu gibi vücuttaki antikorlar solunum yollarına giren allerjenlere karşı savaş açarlar. Bunun sonunda tıpkı bir akciğer enfeksiyonu gibi öksürük, hırıltı, nefes darlığı oluşur.
Astım hafiften ağıra değişik şiddetlerde olabilir. Hastalığın şiddeti, hastalık bulgularının görüldüğü gün sayısına göre değerlendirilir. Çocukluk çağı astımı çocukların okul devamsızlıklarında önemli rol oynar. Bazen astım tek başına geçmeyen gece öksürüğü veya egzersizle başlayan öksürük şeklinde kendini gösterebilir.
Bebeklik döneminde başlayan astım ilerleyen yaşla birlikte düzelebilir. Astım tanısında öykü, fizik muayene, alerji testleri kullanılır. Tedavisinde alerji ilaçları, nefes açıcılar ve kortizon kullanılır. İmmunoterapi yapılabilir.
Alerji testleri kime yapılmalıdır?
Alerji belirtileri sürekli olan hastalara tedavinin planlanması ve korunma sağlanması için alerji testi yapılır. Alerji testi bebeklikten itibaren tüm hastalara uygulanabilir. Bu testler, kandan veya cilt üzerine yapılarak değerlendirilir. Testlerin kesinlikle bir alerji uzmanı tarafından uygulanması gerekir. Test esnasında da ani bulgular oluşabilir.
Alerji ilaçları nelerdir?
Antihistaminikler (alerji ilacı), kortizon içeren burun spreyleri ve solunum yolu ile verilen türleri, nefes açıcılar ve alerji aşıları tedavide kullanılan başlıca ilaçlardır.
Çocuğunuzda veya kendinizde alerji ile ilgili belirtiler görüyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Life of medical sitemizdeki diğer yazılarımızı da okuyabilirsiniz.
